Spor Masajı

Spor masajı atletlere yönelik bir vücut çalışması biçimidir. Yaralanmaları önlemeyi, atletik faaliyetler için vücudu hazır hale getirmeyi ve en iyi durumda tutmayı sağlamak ve atletleri idmanın yorgunluğu ve yaralanmalardan kurtarmaya yardımcı olmak için kullanılır. Spor masajının üç temel biçimi mevcuttur: aktivite öncesi masaj, aktivite sonrası masaj ve bakım masajı. Spor masajının her türü farklı masaj tekniklerini kullanır. Öfrelaj, avuçlar ya da baş parmaklarla uygulanabilen hafif bir vurma şeklidir. Basınç ve hız kasa ve istenilen etkiye göre değişir. Öfleraj kasa kan akışını artırır. Petrisaj, iki elin de kası tutup sıkıştırmasına dayanan iki elle yapılan bir yoğurma türüdür. Bu teknik gerilmiş kas demetlerini gevşetir. Kasa yapılan vuruşlar ve darbeler olan perküsif vuruşlar çoğunlukla küçük parmaklarla uygulanır. Kaslara biçim vermek için yapılır. Kupalama terapisi ellerin kupa şekline getirilip kaslara vurulmasını içerir. Deriyi uyarır ve kasların uyuşmasına yardım ederek büzülmelerini sağlar.

Tüm bu sıvazlama tekniklerinin, kas liflerini birbirinden ayırmak, skar doku oluşumunu engellemek ve kas gerilimini azaltmak için yapılan derin çapraz lif friksiyonu gibi farklı varyasyonları mevcuttur. İyi bir spor masajı terapisti istenilen maksimum sonucu alabilmek için teknikleri birleştirebilir. Spor masajı seansları genellikle 30-60 dakikadır. Aktivite öncesi masaj, atlet yarışa girmeden hemen önce yapılır. Kasları uyarmak ve ısıtmak için hızlı öfrelaj, kasların kolayca hareket etmesi ve kas gerilimini azaltmak için petrisajdan oluşur. Öfrelaj genellikle rahatlatıcı vuruşlardan oluşur, ancak hızlı yapıldığında uyarıcıdır. Masaj ilerledikçe, basıncın artmasıyla birlikte masaj terapisti kasların büzülmek ve esnemek üzere uyarılması için perküsif vuruşlar ve kupalama yapar. Vücudun masaj yapılan bölümü spordan spora değişiklik gösterse de, bacak ve bel kasları bu tip masajın hedefleri durumundadır.

Aktivite sonrası masaj genellikle, genişleyen kan damarlarının normal duruma dönmeleri için yarış bittikten bir iki saat kadar sonra yapılır. Aktivite sonrası masaj hali hazırda gerilmiş olan kaslara zarar vermemek için hafif ve nazikçe yapılır. Amacı toksik atık ürünlerin vücuttan atılmasını hızlandırmak ve şişmeleri azaltmaktır. Çok hafif bir öfrelaj şişmeleri azaltırken hafif petrisaj ise toksinlerin atılmasına ve gergin, sert kasların rahatlamasına yardımcı olur. Aktivite sonrası masaj bacaklar gibi, vücudun belli bölümlerine kişinin kendisi tarafından da yapılabilir. Bakım masajı haftada en az bir kez atletler antrenman yaparken uygulanır. Çoğunlukla sırt ve bacaklara yapılmaktadır. Derin öfrelaj ve petrisaj düğümlenen kasları gevşetmek ve istenilen biçimi vermek için kullanılır.

Spor masajının tarihin erken dönemlerine dek uzanan bir geçmişi vardır. Antik Yunan ve Romalılar atletizm idmanlarında masaj ve egzersizi birleştirmiştir. Çeşitli Asya kültürleri de dansçılar ve dövüş sanatları öğrencileri için masaj biçimleri geliştirmişlerdir. Buna karşın, spor masajı resmi bir uygulama olarak, Sovyetler Birliği ve Komünist Blok ülkelerinde 1960’larda başlamıştır. Sovyet takımları, onlarla birlikte seyahat eden ve atletlerini düzenli ve sürekli olarak hazırlayan masaj terapistlerine sahip olmada ilktiler. Spor ve kültürel takaslar yoluyla, spor masajı kavramı 1970’lerde Avrupa ve ABD’ye gelmiştir. Zamanla spor masajının faydaları kabul edilir olmuş ve spor masajı, önce profesyonel atletlerin, sonra üniversiteli ve amatör atletlerin antrenman rejiminin bir parçası haline gelmiştir. Günümüzde spor masajı Amerikan Masaj Terapisi Derneği tarafından bir uzmanlık alanı olarak tanınmaktadır.

Spor masajı, atletlerin performansına bağlı üç farklı masaj türü için kullanılan genel bir terimdir. Her bir masaj türünün kendi yararları vardır ve farklı teknikler kullanırlar. Aktivite öncesi masaj, ciddi atletik yaralanmaları önlemek için yapılır. Kasların ısınmasına, onları esnetmeye ve en uygun atletik performans için esnek hale getirmeye yardımcı olur. Aktivite öncesi masaj kanın ve besinlerin kaslara doğru akmasını sağlar, kas gerilimini azaltır, kasları gevşetir ve psikolojik açıdan hazır olma duygusu yaratır.

Atletler ağır egzersizler yaptığında, kaslarında mikro travmalar oluşur. Ufak yırtılmalara bağlı olarak az miktarda şişmeler ortaya çıkar. Aktivite sonrası spor masajı mikro travmaların neden olduğu şişmeleri azaltır, yorgun, gerilmiş kasları gevşetir, esnekliğin sürmesini sağlar, laktik asit ve atıkların birikmesini önlemek için kanın kaslara akışını hızlandırır. Buna ek olarak, aktivite sonrası masaj atletin toparlanma süresinin hızlanmasına yardımcı olur ve çekme, gerilme ve ağrıları yatıştırır.

Her ne kadar kendi masaj terapistleri olan profesyonel atletler bakım masajlarını her gün yaptırıyor da olsa, atletik antrenman programlarının düzenli bir parçası olarak bakım spor masajı haftada en az bir kez yapılmalıdır. Bakım masajı kan ve besinlerin kaslara akışını artırır. Aynı zamanda dokuları gevşek tutar, böylelikle kasın değişik tabakaları birbiri üzerinde kayabilir. Bakım spor masajı aynı zamanda, esnekliği ve eklem hareket menzilini artırarak skar doku oluşumunun azalmasına yardımcı olur. Bütün spor masajlarının hedefi atletik performansı maksimize etmektir. Farklı sporlardaki atletler masajı vücutlarının farklı bölümlerine yoğunlaştıracaktır.

Tamamlayıcı bir terapi olarak genellikle masaja iyi yanıt veren durumlar arasında şunlar yer alır:

Masaj, bu durumlara yardımcı olabilir ancak asla ustalık gerektiren tıbbi bakım yerine kullanılmamalıdır.